Nếu bé nói dối, mẹ sẽ bất ngờ và bối rối bởi chúng ta luôn có sẵn định kiến rằng nói dối là xấu và không được học cách nói dối. Tuy nhiên, nếu là một người mẹ sáng suốt, khi bé nói dối, mẹ đừng bỏ lỡ dịp đó để tìm hiểu xem nguyên nhân vì sao bé nói dối. Có phải điều gì đã gây áp lực cho bé? Bé có vấn đề khúc mắc gì về tình cảm và cảm xúc không? Nói dối cũng có thể được xem là một tín hiệu khi bé có vướng mắc gì đó trong cảm xúc.

Lý do khiến bé nối dối

Vì tư duy logic của bé chưa phát triển, bé không nhìn nhận hiện thực như chính hiện thực đó mà tự phân tích những gì mình thấy theo cảm nhận chủ quan và phi hiện thực của mình. Do đó, khi phải đối mặt với tình huống bé muốn tránh hay cảm thấy bất an, bé sẽ bịa ra một câu chuyện hoàn toàn khác sự thật! Chuyện thi thoảng bé nói dối không phải do bé hư mà do đặc tính phát triển của bé.

Đặc biệt, khi phải làm những điều mà bé ghét, bé càng có xu hương hay nói dối. Lúc này, nếu mẹ quát mắng hay nói nặng lời, bé sẽ không nghĩ rằng mình bị mắng vì đã nói dối mà nghĩ mẹ nổi giận vì phát hiện ra mình đã nói dối. Đối với bé, không gì sợ bằng việc mẹ nổi giận. Vì thế, bé lại càng nói dối quanh co hơn để che giấu sự thật, để mẹ không nổi giận.

Việc nói dối của bé không phải là do ích kỷ hay có ý đồ xấu. Đó chỉ là bởi vì trong quá trình hình thành cái tôi, bé thường có suy nghĩ tự coi bản thân mình là trung tâm, bé không nhìn nhận theo hiện thực hay khách quan mà tuỳ hứng bịa ra lời nói dối.

Do đó, khi bé nói dối, mẹ đừng mắng nhiếc bé mà hãy quan sát tìm hiểu lý do tại sao bé nói dối. Trước hết, hãy tìm ra điều làm cho bé cảm thấy bất an, điều khiến bé phải nói dối và làm tan biến nỗi lo lắng đó của bé.

Trong tâm lý của các bé nói dối rằng đã rửa tay rồi ẩn chứa sự bất mãn: “Mình ghét rửa tay lắm! Sao mẹ cứ bắt mình rửa tay suốt thế?” Trong trường hợp này, mẹ hãy cùng bé rửa tay, vui vẻ, nhẹ nhàng giải thích cho bé nghe nếu không rửa tay thì có điều gì không tốt, tại sao lại phải rửa tay. Mẹ cũng đừng tiếc lời khen ngợi bé thật giỏi vì có thể tự rửa tay một mình.

Xử trí thông minh trước lời nói dối của bé

Mẹ thường băn khoăn không biết nếu để tình trạng như vậy thì bé có nói dối thành thói quen không. Những lời nói dối tuỳ hứng trong chốc lát của bé sẽ dần dần mất đi cùng với sự phát triển não bộ của bé. Ngược lại, nếu mẹ mắng mỏ, nhiếc móc bé nặng lời, bé sẽ cảm thất bất an, thậm chí càng dễ gây tâm lý nói dối. Điều này không tốt cho sự phát triển tính cách ở trẻ nhỏ.

Trước hết, mẹ hãy cảm thông cho bé. Đồng thời, hãy thể hiện điều đó bằng lời, ví dụ như “Con ghét rửa tay đến đội phải nói dối mẹ cơ à? Thế nhưng sao con lại không thích rửa tay nào?” Được mẹ đồng cảm, bé sẽ gạt bỏ nỗi bất an và căng thẳng. Từ đó, bé sẽ ít nói dối hơn trong hoàn cảnh tương tự.

Sau đó, mẹ hãy giải thích cho bé vì sao nói dối không tốt và cảnh báo cho bé biết nếu lần sau còn nói dối nữa thì sẽ bị phạt như thế nào. Tất nhiên, hình phạt này không áp dụng từ một phía mà phải là sự thoả hiệp giữa mẹ với bé. Thêm nữa, mẹ có thể áp dụng hình phạt là không cho bé được làm điều bé thích khi bé phạm lỗi. Ban đầu, mẹ đừng phạt nặng ngay, hãy tăng dần mức độ hình phạt nếu bé tiếp tục tái diễn nhé!